Clanwilliam het deur die jare ’n ryk geskiedenis van rugbytalent opgebou – en tussen dié name staan een man uit: Izak September. ’n Seun van die dorp, gevorm tussen stofstrate en songebleikte balle op ’n plek wat almal as Die Tuintjie geken het.
Gebore en getoë in Oranjestraat, het September se rugbydroom daar begin, saam met sy broers – Boetie, Johny, Albert en Gerrit – en die kinders van die buurt.
“Ons het kaalvoet gespeel tot donker. Dit was ’n ander tyd, maar dis waar alles begin het.”
Van Sederberg tot Schoonspruit
By Sederberg Primêr het mnr. Jannie van Zyl sy talent raakgesien en hom as heelagter gebruik. Toe volg Schoonspruit Sekondêr in Malmesbury, waar hy as losskakel sy plek volstaan het – dieselfde posisie waarin hy sy stempel sou afdruk vir jare daarna.
Foto: Izak September van Delicious NW RVK. Foto verskaf
Na skool het hy sy studies aan Bellville Onderwyskollege voortgesit en van sy eerste jaar af vir die A-span gespeel. Sy harde werk het hom ’n plek in die WP-Plattelandspan besorg – iets wat vir bruin spelers destyds die hoogste eer was.
“Hy het my ‘die hek’ genoem, want niemand het verby my gekom nie. Ek wou net elke wedstryd beter wees as die vorige een.”
Die stigting van Delicious Rugbyklub
Na sy kollegejare het September saam met ’n groep jong manne besluit om ’n nuwe pad te stap. Die span het gou bekend gestaan vir hul hardlooprugby – voorspelers wat so vinnig was soos agterspelers, en ’n spelstyl wat Clanwilliam laat gloei het van trots.
“Ons wou onder SARU speel. Dit was ’n groot besluit, maar dit het ons verenig. So is Delicious Rugbyklub in Clanwilliam gebore – sonder groot hulpbronne, maar met ’n groot droom.
“As kaptein het ek saam met my broers gespeel. Dit was ’n trots oomblik vir ons pa en vir die gemeenskap.” Leierskap deur voorbeeld.”
As afrigter het September die selfde energie gebring wat hom as speler gekenmerk het.
“Ek het geen oefening gemis nie. Jy kan nie verwag van ander wat jy self nie doen nie. Ek het altyd vir my spelers gesê: glo jy is die beste, maar bly nederig. Wen of verloor – daar’s altyd ruimte om te groei.”
’n Lewe van lesse en nalatenskap
Hy het menige toekennings ingepalm – van beste agterspeler op skool en kollege tot sportman van die jaar by WP-Platteland. Later sou hy as afrigter by Boland Rugby betrokke raak, waar hy jong spelers na groter hoogtes gelei het.
Vir hom bly nederigheid, geloof en respek die grondslag van sukses. “Werk hard, bly fiks, glo in jouself, en respekteer jou afrigters. Sport is oor niemand verleë nie. Delicious was my lewe. Dit was nooit net ’n klub nie – dit was ’n familie.”
Saldanha Bay RVK het oor die jare baie groot spelers opgelewer, onder daardie lys van uitstekende spelers sal jy die naam William “Bobang” Maya vind. Gebore op 17 September 1971 en ’n trotse oudleerder van Diazville Hoërskool, is Maya se rugby loopbaan uitgekerf en gevorm deur die gemeenskap waarin hy grootgeword het.
‘n Kranige senter, met die nommer 12-trui op sy rug, het hy bekend gestaan vir sy spelintelligensie en sy uitstekende leierskap buite die veld.
Dit is vir Maya baie belangrik om altyd te fokus op meer as net rugby, die spel. Dit bly ‘n plek waar hy homself en ander kan sien uitleef deur vordering, geloof, en dankbaarheid. Hy skryf baie van sy nederigheid en innerlike krag toe aan sy ouma, wat ’n groot invloed op sy lewe gehad het.
“Ek is ’n mens deur ’n ander mens,” sê Maya trots. “Daar is baie gunstelingmense in die lewe, maar my gunsteling van almal was my ouma,” vertel hy. “Sy was ’n versorgende, Godvresende vrou wat my geleer het om dankbaar te wees vir alles wat ek het, en om altyd ander eerste te stel.”
Daardie lesse het hom as leier by Saldanha gevorm, waar hy as mentor en inspirasie vir baie opgetree het. Bekend vir sy kalmte onder druk, glo Maya dat sukses — op en van die veld — berus op dissipline en spanwerk.
“Daar was soveel mense wat in my geglo het. My onderwysers en afrigters het my potensiaal gesien en my gehelp om te word wie ek is. Ons sal goed doen as ons ons foute beperk, by die struktuur hou en ons kanse benut.”
Geloof en nederigheid bly sy hoekstene. “Onderskei — weet dat elkeen die reg het op sy opinie en jy hoef dit nie te entertain nie. Gebruik kritiek om te verbeter en draai dit om in ’n positiewe gesindheid. Geloof, gebed, vrede, vreugde en verantwoordelikheid — dit is wat my gegrond hou.”
By Wesbank Rugbyklub word trots, lojaliteit, en passie van geslag tot geslag oorgedra – dit is die geval vir Emgee Fredericks, huidige voorspeler-afrigter en voormalige kaptein van die rooi en wit familie.
Vir Emgee was rugby nog altyd meer as net ’n sport, dit was ’n lewenspad. Hy kom uit ’n talentvolle en trotse rugbyfamilie aan albei kante, en sê sonder huiwering dat sy familie die grootste inspirasie was om die spel te begin speel.
Sy rolmodelle het reeds vroeg ’n indruk gemaak: sy oupa Karools Fredericks, plaaslike helde soos Cornelius “Doppies” Coetzee en meneer Hendrick Leitenaar, en internasionaal die legendariese Zinzan Brooke van New Zealand.
“Hulle het my geinspireer om groot te droom, maar altyd nederig te bly,” vertel hy.
As hy terug kyk op sy loopbaan onthou hy sy mees onvergeetlike wedstryd — ’n Woensdagaand teen Durbell op Paarl, omtrent tien jaar gelede.
“Ons moes daardie wedstryd wen om aan die destydse Community Cup (nou die Gold Cup) deel te neem. Dit was spesiaal — daardie aand sal ek nooit vergeet nie.”
Die pad was nie altyd maklik nie. Emgee moes ’n nekbesering oorkom wat ’n operasie vereis het — maar met geloof, selfvertroue en ’n passie vir die spel het hy weer sy stewels aangetrek.
“Met die genade van God het ek teruggekom. Opgee was nooit ’n opsie nie. Jy is net so goed soos jou span jou toelaat om te wees. Alles wat jy doen, gebeur deur spanwerk.”
Vandag leef hy sy passie voort as voorspeler-afrigter van Wesbank, waar hy sy ervaring en kennis aan die volgende generasie oordra.
“Die volgende beste ding na speel, is om ander te help groei. Ek geniet elke oomblik. Hard werk klop talent. Doen die ekstra werk op én van die veld af, en wanneer jou kans kom — gryp dit met albei hande.”
Wanneer gevra word oor Wesbank se deelname aan die Sanlam Boland Top12, glimlag hy selfversekerd: “Ons is gereed. Ons is die kampioene dié jaar!”
Vir bykans twee dekades het die naam Anthony Linnert sinoniem geword met trots, passie, en lojaliteit by die Vanrhynsdorp Eagles Rugbyklub. Met 19 jaar as speler en 2 jaar as spanbestuurder, is hy een van die pilare waarop die klub gebou is. ’n Ware legende wie se toewyding en geloof aansteeklik is.
Van speler tot leier Hy het in al die agterlyn posisies gespeel, maar dit was op nommer 13 waar hy werklik sy naam gemaak het. Sy spelintelligensie, harde verdediging en vermoë om geleenthede te skep, het hom n sleutelspeler gemaak in die Eagles se sukses oor die jare.
Die derby struweling Wanneer mense oor groot wedstryde praat, kom die derby teen sy neef Pit altyd ter sprake. Dit was die tipe wedstryde wat die dorp tot stilstaan gebring het. Eagles lê diep in se Linnert se hart, vir hom gaan dit nie net oor die wen van die wedstryde nie, maar oor die vriendskapsbande en waardes wat die klub bevorder.
“En gewoonlik was ek die wenner in daardie stryd,” skerts Linnert soos hy die storie oorvertel.
”Die klub bring iets besonders uit die jongmense. Hier leer jy dissipline, respek en geloof – dinge wat verder as rugby strek.”
Onoorwonne jaar en hoogtepunte Een van die trotste oomblikke in sy loopbaan was in 2015-seisoen, toe Eagles onoorwonne gebly het. Met die oog op die huidige Sanlam Boland Top 12 kompetisie, is hy vol hoop en selfs opgewonde oor die jare wat nog voorlê.
“Daardie jaar het vir my uitgestaan. Ons het op God se genade en beginsels van samewerking gebou. Die vertroue onder mekaar was ongelooflik sterk.”
“Ek dink ons voorbereiding en benadering is reg op koers. Die spelers besef die erns van ‘n goeie performance. As ons bly in die strukture en mekaar vertrou, kan ons baie goed doen.”
Motivering vir die spelers Sy boodskap aan die span is eenvoudig.
“Boys gaan uit en gaan besef jou purpose in die span en hoekom juis hierdie jaar die hemelse vader jou in dié span en groep geplaas het. Baie ander wil hierdie geleentheid hê wat julle tans het maar is nie so bevooreg nie.
“Gaan wys vir hulle hoekom jy gekies is en daardie plek verdien. Ek se altyd die Here weet reeds wat die uitslag van die [Sanlam Boland] Top 12 en niemand kan dit verander nie, jy kan net tot eer van sy naam deelneem aan jou beste gee. Gaan uit en maak jouself, familie, gemeenskap en klub trots.”
Hillcrest United is celebrating its 25th anniversary in fine style with its maiden qualification to the Sanlam Boland Top 12 competition.
In the early days of Hillcrest, there are a few names that carry as much weight, or heart, as Bryan “Katto” Cato. A founding member of the club, Cato was known for his toughness on the field and inevitable deep loyalty off it. His nickname, “Katto en grate,” was earned the hard way.
“I was the skinniest guy in the team, but also the hardest player,” Cato said. “I was the only one who could punch above my height, and this came in handy when an opposition hooker or a prop was a bit of a nuisance, especially at scrum time.”
For more than eight memorable years, Cato played lock and flank for Hillies. His presence in the pack became the heartbeat of the team, where toughness and camaraderie mattered more than size. Among his closest allies on the field were the late John Abrahams and Leon Cupido, affectionately known as Hoppie; players who have the same fighting spirit, values, and beliefs that helped shape the club’s early identity.
“Wyle John Abrahams was a great leader; he bled for the team.”
Cato believes that the 2000 season – the inaugural year of the club – stands out for him. It was the season Hillcrest defeated Abbotsdale in the final; a moment of that will always be remembered with pride, for the club and the community.
His performances that year earned him the first-ever Hillies Sportsman of the Year award, along with six Man of the Match awards. A quarter-century later, Cato’s message to the Hillcrest family is one of unity and resilience.
“In 2000, the team showed that Hillcrest could rise above. We were thrown into the deep end and had to swim for survival.
“To the management, coaches, and players—stand strong and be there for one another. Hillcrest has always been one of the top teams in Boland. Let’s bring back that power, but it starts with teamwork. Remember, rugby is a team sport—you’re never too big for the game.”
The Boland Rugby Union is delighted to announce Mama’s Pies as a new sponsor partner for the 2025 Sanlam Boland Top 12 competition and broader rugby structures across the region.
Mama’s Pies, a proudly South African favourite and part of RFG Foods (Pty) Ltd, joins Boland Rugby as a Level 4 sponsor, further strengthening the Union’s growing family of commercial partners. With its headquarters based in the Boland, between Paarl and Franschhoek, Mama’s Pies is perfectly positioned to contribute to the growth of community rugby across the province.
“We are very excited to be part of this incredible community,” said Jana Lategan, Brand Manager at Mama’s Pies. “By supporting not only the players but also the ‘Mama’ behind each player, as well as the spectators and everyone involved, to make the tournament possible. Mama’s Pies is a South African favourite, and we look forward to being part of the heartbeat of Boland rugby.”
Mama’s Pies has emphasised that their sponsorship recognises the crucial role of women in rugby, from mothers who patch up their sons after a tough match, to the partners who support their loved one’s training late into the evenings, to the passionate fans cheering on from the sidelines. The company believes that without the support of women, there is no sport.
This partnership extends beyond the flagship Sanlam Boland Top 12 into the broader rugby ecosystem, including the Sanlam Boland Kavaliers and club rugby competitions throughout the region. Following the Kavas’ recent successes in the Carling Currie Cup, sponsor interest in Boland Rugby has grown rapidly, and Mama’s Pies is among the leading brands investing in the future of the Union.
Mr Bennie van Rooi, President of the Boland Rugby Union, welcomed the partnership: “We are proud to welcome Mama’s Pies into the Boland Rugby family. Their brand values of care, nourishment, and community align perfectly with the spirit of our Union.
“This sponsorship is about more than visibility; it is about strengthening the role of family, supporters, and especially women in our game. We thank Mama’s Pies for believing in the power of rugby to unite communities.”
About the Sanlam Boland Top 12
The Sanlam Boland Top 12, also known as the Grootuitdaag, is the premier community rugby competition of the Boland Rugby Union. Bringing together the region’s best clubs, the tournament represents the pinnacle of passion, rivalry, and sporting excellence in the Boland region. Alongside the Top 12, the Union also hosts the Super 10 (Streekuitdaag), Super 16 (Gemeenskapskild), and Super 8 (Vroueliga), ensuring a full pathway for men’s, women’s, and community rugby.
